بررسی اثر ژئوگرید بر کاهش میزان گسلش شیب لغز ناشی از زمین لرزه با استفاده از مدلهای عددی

گسلش پدیده ایست که در زمان وقوع زمین لرزه به سبب جابجایی نسبی زمین در دو طرف گسل رخ می دهد و بر اثر آن سطح زمین متحمل گسیختگی خواهد شد. در ادبیات فنی به این گونه گسیختگی های سطح زمین ،گسلش سطحی می گویند. با نگاهی به تاریخچ? زلزله های شدیدی که در گذشته رخ داده اند، به این مهم دست خواهیم یافت که برخی از خسارت های قابل توجه و جبران ناپذیر که به سازه های مختلف و تاسیسات صنعتی با اهمیت وارد آمده اند، در اثر پدید? گسلش سطحی بوده است. از جمله زمین لرزه هایی که در ارتباط با پدید? گسلش سطحی بسیار حائز اهمیت بوده اند و می توان آنها را نقط? عطفی در نگرش به پدید? گسلش سطحی دانست، زمین لرزه های سال 1999 میلادی ترکیه و تایوان می باشند. از این حیث، در سالهای اخیر گروههای تحقیقاتی بسیاری در نقاط مختلف دنیا از جمله ژاپن، آمریکا، برخی از کشورهای اروپا و همچنین ایران بر آن شدند تا این پدیده را به طور جدی مورد ارزیابی و رفتار شناسی قرار دهند. در مطالعات انجام گرفته در این زمینه، شناسایی مسیر و چگونگی انتشار گسلش در پوشش خاکی مابین بستر سنگی و سطح زمین به منظور شناخت ناحیه هایی که در معرض خطر پدید? گسلش سطحی هستند و عوامل تأثیر گذار بر این قضیه از قبیل حضور سازه ها، ابعاد سازه ها، وزن سازه ها، موقعیت قرار گیری سازه ها نسبت به حالت میدان آزاد، زاویه گسلش، نوع گسلش، سرعت گسلش و ... مورد توجه قرار گرفته اند. به دلیل تأثیر حضور سازه ها بر نحو? انتشار گسلش نسبت به حالت میدان آزاد در پوشش خاکی مابین بستر سنگی و سطح زمین در ادبیات فنی از موضوع حاضر با نام اندرکنش گسلش – خاک – سازه ( fault rupture soil structure interaction ) یاد می شود. از جمله دلایلی که اهمیت پرداختن به این موضوع را دو چندان می نماید، می توان به موارد ذیل اشاره کرد: 1- لرزه خیز بودن کشور ایران 2- تراکم شهرهایی مانند تهران و نیاز به ساخت و ساز بر روی پهنه های گسلی شیب لغز فعال ( در اینجا ذکر این نکته حائز اهمیت است که، به علت تحت فشار قرار گرفتن صفح? تکتونیکی ایران به وسیل? صفحات عربستان از پایین و اوراسیا از بالا، اکثر گسلشها در کشور ایران به صورت شیب لغز رخ می دهند.) 3- مشخص نبودن موقعیت دقیق گسلهای فعال 4- عدم توانایی در تعیین دقیق ناحی? ممنوع جهت احداث سازه ها 5- بالا بودن نرخ زمین در برخی شهرها و اجبار ساخت و ساز بر روی ناحیه های گسلش و در صورت توجیه اقتصادی ارائه راهکارهایی به منظور افزایش مقاومت. پروژه حاضر در حقیقت تلاش برای بررسی برخی راهکار جدید مقاوم سازی پوشش خاکی مابین بستر سنگی و سطح زمین با استفاده از عامل مقاوم سازی ژئوگرید جهت انحراف یا کاهش جابجایی نسبی سطح زمین در اثر گسلش سطحی در حوز? مدلسازی عددی برای کاهش خطرات سطحی می باشد.